PHƯƠNG THỨC GIAO HÀNG
TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
- Thời gian giao hàng: Giao hàng trong vòng 12h kể từ lúc đặt hàng.
- Cước phí giao hàng: 20-50k/ lần giao hàng tùy vào khu vực.
TẠI CÁC TỈNH THÀNH KHÁC
- Thời gian giao hàng: Thời gian giao hàng từ 2-5 ngày.
- .Cước giao hàng: Tính theo giá cước bưu điện.
- Hình thức thanh toán: Nhận hàng trả tiền
ĐỊA CHỈ MUA HÀNG
- Địa chỉ: 5/1 Đinh Thị Thi – Phường Hiệp Bình Phước – Quận Thủ Đức
- Điện thoại: 0909.652.109
Bồ kết thường được sử dụng trong dân gian và được biết đến như một loại thảo dược có công dụng trị gầu và làm mượt tóc. Nhưng ngoài công dụng trên liệu Bồ kết còn có thể sử dụng làm gì khác nữa hay không? Các bạn cùng tôi tìm hiểu thêm về bồ kết dưới bài viết sau nhé!
Cây bồ kết là cây gì?
Tên gọi
Tên tiếng việt: Bồ kết, Tạo giác, Phắc kết (Tày), Chùm kết, Co kết (Thái)
Tên khoa học: Gleditsia australis Hemsl. ex Forbes et Hemsl.
Họ: Caesalpiniaceae
Mô tả thực vật cây bồ kết
- Bồ kết là một loại cây to thân gỗ, cao chừng 6-8m, trên thân cây bồ kết có những chùm gai có phân nhánh, dài tới 10-15cm. Lá kép lông chim, cuống chung có lông và có rãnh dọc, 6 đến 8 đôi lá chét, hình trứng dài, dài trung bình 25mm, rộng 15mm.
- Hoa bồ kết có màu trắng khác gốc hay tạp tính, mọc thành chùm hình bông. Quả giáp, dài khoảng12cm, rộng 15-20mm, hơi cong hình lưỡi liềm hay thẳng, quả mỏng nhưng ở những nơi có hạt thì nổi phình lên, tròn mặt quả có phủ lớp phấn màu xanh nhạt. Trong quả có 10-12 hạt dài 10mm, rộng 7mm, dày 4mm, màu vàng nâu nhạt, quanh hạt là một chất cơm màu vàng nhạt. Mùa bồ kết: Tháng 10-11.
Phân bố, phương pháp thu hái bồ kết
- Cây bồ kết mọc hoang và được trồng tại nhiều tỉnh miền Bắc nước ta. Còn thấy mọc tại các tỉnh miền Nam Trung Quốc. Riêng đảo Cát Bà (Hải Phòng) có khoảng 40.000 cây, hàng năm thu hoạch lên tới 40 tấn bồ kết.
- Vào tháng 10-11, quả chín, hái về phơi hay sấy khô. Khi mới hái quả có màu xanh hay hơi vàng, phơi và để lâu có màu đen bóng.
- Gai bồ kết có thể thu hái quanh năm, nhưng tốt nhất vào các tháng 9 đến tháng 3 năm sau, hái về phơi khô hoặc nhân lúc gai còn đang tươi, thái mỏng rồi mới phơi hay sây khô.
Thành phần hoá học có trong bồ kết
- Từ quả bồ kết ở Việt Nam, chúng tôi đã chiết được chất saponin tinh khiết với hiệu suất 10% (G. Herman-I. Ciulei, Đỗ Tất Lợi, Y học tạp chí số 1-1961, 26-29), chất saponin này không mùi, vị nhạt, gây hắt hơi mạnh, cho với axit sunfuric đặc màu vàng sau sang màu đỏ và tím (phản ứng Kobert), với phản ứng Lieberman (anhydrit axetic và axit sunfuric đặc) giữa hai lớp chất lỏng cho một vòng màu tím, sau đó lớp trên có màu xanh lục, với axit tricloraxetic nóng (phản ứng Hirschson) cho màu vàng sau ngả sang màu đỏ, độ chảy 198°-202°C, năng suất quay cực -32°, chỉ số phá huyết đối với máu bò 33.000. Saponin này tan trong rượu và nước.
- Từ chất saponin này, chúng tôi đã thuỷ phân và kết tinh được chất sapogenin có tinh thể hình kim tụ thành hình ngôi sao, không tan trong nước, tan trong ête, cồn và clorofoc, độ chảy 298- 301°C cho phản ứng Lieberman. Hiệu suất sapongenin từ quả bồ kết là 3%.
- Năm 1929 (Nhật dược chí số 29), một tác giả Nhật Bản có chiết được từ bồ kết cùng loài nhưng mọc ở Nhật Bản chất saponin cấu tạo tritecpenic và gọi là gleđitsaponin với hiệu suất 10%, công thức thô xác định là C59H100O20. Chất saponin này thuỷ phân cho gleditsapogenin và glucoza, ngoài ra còn có arabinoza. Chỉ số phá huyết của gleditsapogenin đối với máu sơn dương là 75.000.
- Năm 1963, Bùi Đình Sang có chiết được từ bồ kết Việt Nam saponin, men peroxydaza và hai chất khác có tinh thể chưa xác định được tính chất.
- Năm 1969, Ngô Thị Bích Hải đã chiết được từ quả bồ kết mọc ở Việt Nam 8 chất flavonoit và 7 hợp chất tritecpen: 5 trong số 8 chất flavonoit đã được rút ra dưới dạng tinh khiết và xác định là luteolin, saponaretin, vitexin, homoorientin và orientin.
- Phần aglycon của hợp chất tritecpen là axit oleanolic và echinoxystic. Phần đường là xyloza, arabinoza, glucoza và galactoza.
- Ngoài ra tác giả còn chiết được một saponin mới là australozit.
Tác dụng của bồ kết
Tác dụng dược lý
- Sơ bộ nghiên cứu tác dụng dược lý của tác giả Ngô Thị Bích Hải đã thấy rằng hỗn hợp flavonozit và chất saponaretin riêng biệt có hoạt tính chống siêu vi trùng; hỗn hợp saponin bồ kết có tác dụng đối với trùng roi âm đạo, hỗn hợp saponin và flavonoit có tác dụng giảm đau.
- Trong Trung Hoa y học tạp chí (1954, 5: 411), tác giả Trung Quốc đã báo cáo nước sắc bồ kết có tác dụng trừ đờm.
- Khi tiêm chất gleditsapogenin vào tĩnh mạch thỏ với liều 40-47mg trên 1kg thể trọng thì thỏ chết (Nhật dược chí 1928, 48: 146)
Công dụng và liều dùng
- Nước bồ kết gội đầu, giặt quần áo lụa, len có màu không bị ố. Ngoài việc dùng bồ kết làm nguyên liệu để chế chất saponin, bồ kết còn được dùng trong đông y để chữa nhiều bệnh khác nhau.
- Bồ kết: Theo các tài liệu cổ thì bồ kết (bỏ hạt, hoặc đốt ra than, hoặc tán nhỏ làm thành viên hay thuốc bột) có vị cay, mặn, tính ôn hơi có độc, vào 2 kinh phế và đại tràng. Có năng lực thông khiểu, tiêu đờm, sát trùng, làm cho hắt hơi dùng chủ yếu chữa trung phong cấm khẩu phong tê, tiêu đồ ăn, đờm xuyễn thũng, sáng mắt, ích tinh. Liều dùng hằng ngày 0,5 đến 1g dưới dạng thuốc bột, hay đốt ra than mà dùng, hoặc thuốc sắc.
- Hạt bồ kết: Trong sách cổ nói hạt bồ kết vị cay, tính ôn, không độc, có tác dụng thông đại tiện, bí kết, chữa mụn nhọt, dùng với liều 5-10g dưới dạng thuốc sắc.
- Gai bồ kết (tạo thích, tạo giác thích): Có vị cay, tính ôn, không độc. Chữa ác sang tiêu ung độc, làm xuống sữa. Liều dùng 5-10g dưới dạng thuốc sắc.
- Hiện nay, một số bệnh viện dùng bồ kết để thông khoan chữa bí đại tiện và không trung tiện được sau khi mổ, chữa tắc ruột có kết quả, có thể dùng cho cả trẻ em lẫn người lớn, thường chỉ sau 5 phút là tháo phân ngay (y học thực hành số 58, 6-1960 và 63, 111960). Cách làm đơn giản như sau: Lấy 1/4 quả bồ kết, nướng thật vàng, đừng nướng cháy quá hay còn sống, bỏ hột đi rồi tán thành bột nhỏ. Lấy canulơ, đầu có bôivadơlin hay dầu, chấm vào bột bồ kết, sau đó cho vào hậu môn sâu độ 3-4cm, cứ thế làm 3-4 lần cho bột vào trong hậu môn, sau 2 đến 5 phút bệnh nhân đi ngoài được, có trường hợp hậu phẫu không trung tiện được 2 đến 5 ngày, bệnh nhân chướng bụng, bệnh nhân bí đại, trung tiện, nôn mửa liên tục có khi nôn ra máu mà làm như trên chỉ sau 2 phút trung tiện và đi ngoài được ngay, có bệnh nhân ra tới 500 con giun.
Cách nấu bồ kết gội đầu
Nướng bồ kết
Sau khi mua bồ kết ở chợ, nếu bồ kết còn tươi bạn đem phơi dưới trời nắng to vì bồ kết bán thường là chưa được phơi. Khi nướng bồ kết khoảng 3 phút trên bếp than bạn sẽ ngửi thấy mùi tinh dầu bồ kết rất thơm. Nếu là bột bồ kết thì các bạn có thể cho vào rang lên cho có mùi thơm là được. Dân gian cho rằng, những người đang bị ngạt mũi, sổ mũi hít lấy hương này sẽ thông mũi ngay lập tức. Khi bồ kết trở vàng, thơm ngào ngạt là được. Khi bồ kết dòn, bạn có thể bẻ vụn các quả bồ kết là đặt. Nếu nướng nhiều có thể trữ trong hộp và bao kín dùng dần.
Nấu bột bồ kết
Chuẩn bị sẵn một chiếc túi vải dây rút, bỏ bột bồ kết vào túi để khi đun nước không bị vụn ra nước gội đầu. Lượng bồ kết nhiều hay ít là tuỳ độ dày và dài của tóc. Khoảng một nắm tay cho tóc dày vừa, dài ngang lưng. Đổ nước vào nồi, bạn có thể chỉ cần một lượng nước bồ kết vừa đủ, để khi gội thì pha thêm nước lạnh, nấu toàn bộ bằng nước nóng thì lại mất công đợi nước nguội đi. Nấu bồ kết chỉ cần sôi đều một đến hai lần là được. Khi này, nước bồ kết sẽ chuyển dần từ sóng sánh vàng sang màu nâu đậm, có bọt vàng nâu trên mặt.
Nấu bồ kết chung với các loại vỏ bưởi, vỏ cam, sả
Nếu bạn cầu kỳ hơn, bạn có thể nấu bồ kết chung với sả, hoa thơm, nghệ, vỏ bưởi, hạt bưởi…) khoảng 5 phút trước khi bắc nước ra vì nếu bỏ vào sớm quá, tinh dầu sẽ bị bốc hơi mất. Vỏ chanh, bưởi cần phải vò, bóp nát cho ra tinh dầu. Hoa thơm thì cần bóp nhẹ nhàng là mùi đã tỏa ra rồi. Sau đó các bạn cũng thực hiện như những bước trên.
Gội đầu bằng bột bồ kết
Bước 1: Thêm nước lạnh vào nước bồ kết nấu này sao cho đủ lượng nước gội. Bóp, vắt túi bột bồ kết cho ra hết saponin. Để túi qua một bên để dùng tiếp cho nước thứ 2 (nếu muốn).
Bước 2: Khi gội đầu, vừa xối nước bồ kết từ từ lên tóc, vừa dùng các ngón tay xoa bóp da đầu trong khoảng 3-5 phút để da đầu được massage và thẩm thấu saponin. Cứ lặp lại như thế nữa với cùng lượng nước và cách thức như trên.
Bước 3: Xả tóc bằng hỗn hợp nước cốt của 1 trái chanh hoặc muỗng canh giấm táo vào lượng nước lạnh như trên (nhớ bỏ hạt chanh và tép chanh để không bị dính vào tóc nhé). Xả sạch tóc với nước lạnh, không xả bằng nước nóng vì nhiệt độ cao sẽ làm biểu bì tóc mở ra, tóc bị xơ rối và xỉn màu.
Bước 4: Dùng vài giọt dầu dừa xoa lên tay hoặc bôi lên răng lược rồi chải/vuốt lên tóc, khi tóc còn hơi ẩm.
Xông nhà bằng bồ kết
Sử dụng 3-10 quả bồ kết, tùy diện tích phòng cần xông, đốt vào một cái chậu nhỏ hoặc đặt lên chậu than, đặt ở góc phòng cho khói xông lên.
Lưu ý: Để chậu đốt bồ kết ở vị trí an toàn, tránh bị bỏng than lửa.
Chỉ đốt với số lượng vừa phải để tạo ra một làn khói thoang thoảng trong nhà, tránh bị ngạt.
Có thể đốt vào thời điểm chiều tối hoặc trước khi đi ngủ.
Nếu không có chậu than, có thể nướng bồ kết trong nồi chiên không dầu, khói bồ kết từ phía sau của nồi chiên sẽ thoát ra, giúp làm sạch nhà cửa. Đây là cách được các gia đình hiện đại áp dụng, hơn nữa có ưu điểm là sạch sẽ, nhanh tiện, không phải dùng chậu than.