Nội dung bài viết
Cây mã đề được xem là loại cây thảo dược quý với sức khỏe con người vì có khả năng chữa được nhiều bệnh lý. Tuy nhiên do công nghệ hiện đại, nhiều thuốc tây ra đời nên loài cây này cũng dần bị lãng quên nhưng thảo dược từ thiên nhiên thì vẫn luôn có giá trị hơn. Để hiểu rõ hơn về đặc tính của loại cây này cũng như tìm hiểu cây mã đề có tác dụng gì cho sức khỏe, cùng tham khảo qua bài viết dưới đây nhé!
Cây mã đề là cây gì?
Mã đề hay còn có tên gọi khác là mã tiền xá hay xa tiền thảo. Tên khoa học là Plantago asiatica. Đây là một loại cây có chức năng tái sinh đặc biệt bằng nhánh và có khi là bằng hạt, cây mã đề có thân cao tầm 10 – 15 cm. Toàn thân chứa một glucozit gọi là aucubin.
Cây mã đề là loài cây thân thảo, lá mọc từ gốc, có hình phiến như chiếc thìa, gân hình cung, đồng quy ở hai đầu và không có cuống. Lá cây mã đề rất giàu canxi và nhiều khoáng chất chứa các thành phần khác. Đặc biệt hàm lượng vitamin A trong lá tương đương với trong củ cà rốt. Ngoài ra, trong lá có chất nhầy, chất đắng và các loại vitamin C, K yếu tố T. Hạt cây mã đề chứa chất nhầy, axit plantenolic dùng làm thuốc.
Các bộ phận của cây đều được dùng làm thuốc: hạt phơi hay sấy khô gọi là xa tiền tử; toàn cây bỏ rễ phơi hay sấy khô gọi là xa tiền thảo, lá cây để tươi hay phơi hoặc sấy khô.
Mã đề có vị ngọt, tính lạnh, tác dụng chính là chữa đái dắt, ho lâu ngày, viêm phế quản, dịch tả, lỵ, triệu chứng đau mắt đỏ, nhứt mắt, lợi tiểu,…
Trong Mã đề là loại cây sống lâu năm và sống phân bố ở khắp các nơi trên thế giới từ Châu Âu, Châu Á, Châu Mỹ, Châu Phi,…Ở Việt Nam, cây mã đề thường mọc dại và phân bổ rải rác ở khắp các tỉnh thành cả nước.
Hiện nay, ở một số địa phương cũng đã quy hoạch và thu hái cây mã đề để phục vụ nhu cầu làm rau và thuốc chữa bệnh của người dân.
Cây mã đề có tác dụng gì?
Gần như toàn bộ cây đều được sử dụng để làm thuốc, vậy thực tế, cây mã đề có tác dụng gì và cách làm những bài thuốc chữa bệnh ra sao?
Cây mã đề giúp cai thuốc lá
Mã đề là loài cây thần dược hỗ trợ cai thuốc lên đến hơn 80% , giúp sức khỏe người bệnh tiến triển, khỏe mạnh nhanh chóng vì khi sử dụng cây mã đề tạo ra một ác cảm tự nhiên đối với thuốc lá, giúp người nghiện thuốc lá dễ dàng và từ từ bỏ thói quen hút thuốc lá hàng ngày.
Cách làm: Mỗi ngày, người bệnh lấy một muỗng cà phê lá cây mã đề khô rồi cho thêm thêm nước sôi vào cốc, ngâm trong vòng 15 phút. Sau đó uống trước khi chuẩn bị hút thuốc lá, kiên trì trong một thời gian sẽ cải thiện dần dần thói quen hút thuốc lá.
Cây mã đề có tác dụng trị mụn
Mã đề là loài cây có tính lạnh, mát thích hợp với người có cơ địa nóng. Vì vậy khi bị mụn do nóng trong có thể dùng cây mã đề để thanh nhiệt, giải độc, mát gan, điều trị mụn từ bên trong. Đặc biệt hàm lượng chất khoáng và vitamin Antibio có trong lá cây mã đề sẽ giúp da sáng mịn hơn và phục hồi, mau lành sẹo.
Cách làm: Giã nát lá cây rồi đắp lên mặt sẽ giúp mụn thâm, nám, các bệnh về viêm da cơ địa cải thiện đáng kể. Ngoài ra, có thể kết hợp với chuối xanh để đem lại hiệu quả trị nám da tốt hơn.
Cây mã đề chữa viêm đường tiết niệu
Dùng bông (hoa) mã đề và râu ngô để có bài thuốc chữa viêm đường tiết niệu hiệu quả.
Chuẩn bị: 30g cây mã đề và râu ngô.
Cách làm: Cho toàn bộ nguyên liệu đã chuẩn bị rửa sạch rồi cho vào nồi đun sôi với 200ml nước. Sau đó cho ra bát, uống trước mỗi bữa ăn chính. Người bệnh chỉ cần kiên trì thực hiện trong vòng một thời gian sẽ cải thiện tình trạng viêm đường tiết niệu hiệu quả.
Cây mã đề chữa sỏi thận
Theo Đông Y thì cây mã đề có vị ngọt thanh, tính hàn, bổ khí huyết, tá sỏi, thanh nhiệt. Đối với những bệnh nhân bị sỏi thận, khi sỏi phát triển lớn sẽ gây ra những triệu chứng như tiểu rắt, tiểu khó, tiểu buốt, nước tiểu sậm màu,…gây khó chịu trong sinh hoạt, khi đó mọi người có thể áp dụng một số bài thuốc sau để cải thiện tình trạng trên:
Bài thuốc 1: Lấy lá cây mã đề rửa sạch rồi đem phơi khô. Dùng 16g mã đề, 20 thạch cao, 12g bạch truật, quế chi, cam thảo 6g đem sắc uống hàng ngày thay nước lọc.
Bài thuốc 2: Dùng 30g mã đề, 20g ý dĩ, 25g trạch tả, 6g cam thảo đem sắc đều và uống hàng ngày.
Cây mã đề hỗ trợ trị ung thư
Chiết xuất từ cây mã đề có tác dụng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, vì vậy chúng đóng vai trò quan trọng trong việc chống lại ung thư tự nhiên hoặc kết hợp với hóa trị hoặc xạ trị. Không những thế loại thảo mộc này có thể giúp ngăn ngừa tổn thương DNA gây ra bởi các tế bào ung thư.
Một số tác dụng khác của cây mã đề
- Dùng làm thuốc kháng viêm tự nhiên
- Khắc phục những tổn thương của hệ thần kinh
- Tăng năng lượng cho tế bào
- Phòng ngừa và điều trị bệnh viêm gan
- Chữa các bệnh về đường hô hấp
- Giảm đau
- Trị các vết thương do côn trùng cắn, rắn cắn,…