Sâm đất là vị thuốc quen thuộc trong Đông y điều trị được nhiều chứng bệnh ở người. Đây là loại cây mọc hoang ở nhiều nơi, được tận dụng như một loại rau dùng trong các bữa ăn hàng ngày vừa là thành phần trong các bài thuốc quý. Vậy cây sâm đất có tác dụng gì hay trị được bệnh gì? Gồm bao nhiêu loại? Cùng nhau tìm hiểu qua bài viết sau đây nhé!
Cây sâm đất là cây gì?
Cây sâm đất hay còn được gọi là cây sâm nam, sâm rừng, sâm quy bầu,… có tên khoa học là Boerhavia diffusa L thuộc họ hoa phấn (Nyctaginaceae). Là loại cây thân thảo, nhẵn, mọc đứng và phân nhánh bên dưới. Rễ cây phát triển thành dạng củ màu vàng nhạt. Lá mọc so le có hình trái xoan, đôi khi có hình trứng. Hoa màu hồng rát nhỏ mọc ở các nhánh và ngọn thân. Quả cây có màu đỏ nâu khi chín, nhỏ, mọng nước, nên trong có hạt màu đen, dẹt và nhỏ.
Cây sâm đất gồm có 3 loại chính như:
- Thổ nhân sâm: Hay còn gọi là sâm thảo, cao ly, đông dương sâm, giả nhân sâm,… thuộc họ rau sâm, có tên khoa học là Talinum paniculatum.
- Mồng tơi: Khoa học gọi là Talium fructicosum, cùng họ rau sâm.
- Sâm nam: Còn được gọi là sâm quý bà, thuộc họ hoa phấn, có tên khoa học là Boerhavia diffusa L.
Trong đó, 2 loại mồng tơi và thổ nhân sâm được sử dụng phổ biến nhất trong điều trị các bệnh.
Thành phần hóa học
Cây sâm đất rất dồi dào hoạt chất pectin. Phần rễ cây có chứa một loại alkaloid có hoạt tính là punarnavine 0,01%. Ngoài ra, còn có các chất cần thiết khác như gôm, nitrat kalium, tinh bột,…
Cây sâm đất có tác dụng gì
Theo y học cổ truyền thì cây sâm đất có tính mát và công dụng điều trị một số các bệnh lí cho cơ thể. Vậy cây sâm đất có tác dụng gì, dưới đây là câu trả lời chính xác nhất dành cho bạn:
- Tác dụng điều trị các loại sỏi như sỏi thận, sỏi bàng quang.
- Hàm lượng Kali cao có trong cây sâm đất giúp lợi niệu của hoạt chất punarvanin gia tăng.
- Giúp lợi tiểu nhờ cơ chế kích thích hoạt chất D – amino oxidase và giúp ức chế succinic dehydrogenase tại thận, ngăn ngừa suy thận.
- Điều trị cảm lạnh, trị ho lâu ngày, giải độc cơ thể, kích thích ra mồ hôi.
- Cao nấu từ cây sâm đất giúp giảm phù, giảm albumin niệu, giảm cholesterol trong máu và tăng tiết niệu. Ngoài ra, cây sâm đất còn có khả năng chống viêm vô cùng hiệu quả.
- Điều trị các bệnh về gan, thải độc gan và ổn định huyết áp trong cơ thể.
- Điều hòa kinh nguyệt, giúp giải nhiệt mùa nóng, chữa ngứa, lở loét và mụn nhọt.
Một số bài thuốc trị bệnh từ cây sâm đất
Cây sâm đất trị bệnh tiểu tiện quá nhiều
Cách thực hiện: Kết hợp sử dụng 60 gram sâm đất cùng với 50 gram rễ cây kim anh đun với 550 ml nước ở lửa nhỏ. Khi nước sắc xuống còn 1 nửa thì tắt bếp, chia làm 2 lần uống trong ngày, liên tục trong 5 ngày.
Cây sâm đất trị cao huyết áp, các bệnh về gan và giúp giải độc gan
Cách thực hiện: 12 gram sâm đất đem đun với nước đến khi sôi thì sử dụng thay với nước trà hàng ngày. Bài thuốc này sẽ giúp ổn định huyết áp ở mức cân bằng, điều hòa lượng cholesterol trong máu và hỗ trợ điều trị các bệnh về gan hiệu quả.
Cây sâm chữa các loại sỏi, viêm thận
Cách thực hiện: Tán nhuyễn củ sâm đất thành dạng bột rồi pha 10 gram sâm đất cùng với 1 lít nước rồi dùng hàng ngày. Nếu là thân cây thi đem phơi khô, dùng 20 – 25 gram trong 1 lít nước nấu uống trong ngày. Dùng liên tục trong 1 tuần.
Cây sâm đất trị ho lâu ngày
Cách thực hiện: Chuẩn bị nguyên liệu gồm 1 con gà nhỏ khoảng 400 gram, hà thủ ô trắng và 20 gram sâm đất. Hầm gà cùng với 2 nguyên liệu đã chuẩn bị sẵn đến khi nhừ rồi vớt phần mỡ nổi lên bề mặt bỏ đi, sử dụng cả cái và nước.
Cây sâm đất trị táo bón
Cách thực hiện: Sử dụng các nguyên liệu gồm 30 gram lá vông non, 30 gram lá sâm đất, 30 gram vừng đen rang nổ, 20 gram rễ đinh lăng, 20 gram lá thiên lý non. Đem các nguyên liệu trên rửa sạch rồi nấu canh sử dụng mỗi ngày đến khi chứng táo bón chấm dứt.
Một vài lưu ý khi sử dụng cây sâm đất
Mặc dù có nhiều công dụng đối với sức khỏe nhưng trước khi sử dụng loại cây này cần lưu ý các điều sau:
- Sử dụng đúng liều lượng để không sinh ra chất độc cũng như các tác dụng phụ từ cây sâm đất.
- Không sử dụng thảo dược này cho phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
Bài viết trên cũng đã cung cấp đầy đủ thông tin về cây sâm đất có tác dụng gì, hi vọng rằng bạn sẽ có được sự lựa chọn phù hợp cho bản thân sau để chăm sóc tốt hơn cho sức khỏe mình nhé!
