Táo mèo khô

[/section]

Nói đến đặc sản một loại quả của vùng núi Tây Bắc được người dân Băc Yên coi như là một loại quả quý do thiên nhiên ban tặng, chắc hẳn ai cũng phải nhớ tới một loại quả đó là quả táo mèo rừng ( hay còn gọi là sơn tra ), hay người ta còn gọi với cái tên là trái táo mèo yên bái, với nhiều công dụng mà nó đem lại. Người ta thường dùng quả này để ngâm đường, làm dấm và ngâm rượu, làm mứt đăc biệt danh tửu sơn tra là loại đồ uống được phái mạnh vô cùng ưa chuộng. Ngoài việc dùng quả tươi để ngâm rượu thì còn có một cách ngâm khác là ngâm rượu bằng táo mèo khô. Vậy táo mèo khô là gì? Táo mèo khô có tác dụng gì? Để tìm hiểu thì mời bạn đọc cùng theo dõi bài viết sau đây nhé!

Tìm hiểu về táo mèo khô

Còn được gọi với tên khác là quả sơn tra, thuộc chi Táo mèo (Docynia), họ Hoa hồng (Rosaceae), là loại cây gỗ bán thường xanh hoặc sớm rụng lá, chiều cao từ 2-3m. Cành nhỏ màu nâu đen hoặc nâu tía khi về già, hình trụ thon búp măng, mập, đẹp, ban đầu rậm lông, về già không lông. Nụ màu mâu đỏ, đỉnh nhọn, có lông tơ. Lá hình mác, đỉnh nhọn, sớm rụng, cuống lá dài từ 0,5-2cm, thường có lông tơ, phiến lá hình mác thuôn dài hoăc elip, dài từ 3-8cm, rộng 1,5-2,5cm, mỏng như giấy, có lông tơ thưa thớt ở xa trục, hoặc gần như không lông, phía gần trục thì láng, không lông. Hoa mọc thành chùm, mỗi chùm gồm 3-5 hoa, đường kính độ 2,5cm, lá bắc hình mác. Đế hoa là hình vuông, có lông tơ rậm rạp ở xa trục. Lá đài hình mác tam giác hoặc mác, dài từ 4-8cm, đều cơ lông tơ cả hai mặt, so với ở đế hoa thì hơi ngắn, nhọn đỉnh, mép nguyên. Ra hoa từ độ tháng 2 đến tháng 3, quả tháng 8 đến tháng 9. Cánh hoa màu trắng, hình trứng ngược hoặc thuôn dài, dài từ 1-1,6cm, rộng từ 5-9mm, có khoảng 30 nhị. Vòi nhụy dài bằng nhị, hợp sinh, ở gốc có lông tơ. Quả táo mèo màu vàng, xanh, hoặc có đám đỏ, hình cầu (hay hình quả táo hay hình elipxoit), đường kính từ 2-4cm, khi non có lông tơ, lá đài bền.

Cây táo mèo có nguồn gốc từ đâu?

Cây táo mèo trước kia mọc tự nhiên, nay được người ta trồng nhiều tại các tỉnh Tây Bắc như Lao Châu, Lào Cai, Yên Bái,… ở những vùng đất có độ cao hơn 1000m so với mặt nước biển. Cũng chỉ tại những vùng đất này cây mới sinh trưởng phát triển được, nên táo mèo được xem như là một loại đặc sản của Việt Nam. Trên thế giới cũng có ở một số nước như Bhutan, Ấn Độ, Nepal, Myanma, Sikkim, Pakistan, Thái Lan, vùng Tây Nam Tứ Xuyên, Đông Bắc Vân Nam – Trung Quốc tại các bụi rậm có độ cao từ 2000-3000m so với mặt nước biển.

Thành phần hóa học của táo mèo khô

Thịt quả táo mèo chữa 0,7% chất đạm, 0,2% chất béo, 22% chất đường, cùng các axit hữu cơ như Grategolic, Malic, Oxalic, Succinic, Ursolic, Aceitc, Linoleic, Citric, Oleic, Palmitic, Stearic, Linolenic. Quả táo mèo chứa nhiều vitamin C (từ 0,03%-0,1%, đứng thứ 4 trong số các loại quả chứa nhiều vitamin C), vitamin B2 (đứng thứ nhất ngang hàng với chuối tiêu), chất Caroten (đứng thứ hai), Canxi (có 85mg canxi trong 100g quả và đứng hàng nhất), sắt, Chì, Tanin, Phytosterrin, Acetylcholine,…

Công dụng của quả táo mèo khô

• Điều trị và phòng biến chứng huyết áp cao: Táo mèo 12g sao đen, 9g hoa cúc trắng và 12g thảo quyết minh. Tất cả tán nhỏ, lấy nước sôi hãm 20 phút trong bình kín, dùng uống như trà trong ngày.
• Chữa chứng đầy bụng: Táo mèo khô lấy 30g sắc với nước uống như trà trong ngày uống liên tục trong 2-3 ngày.
• Chữa rối loạn mỡ máu: Táo mèo lấy 50g thái phiến, nấu cháo cùng với 50g gạo tẻ. Cho vào chút đường cho vừa ăn, chia ra ăn nhiều lần trong ngày.
• Chữa gan nhiễm mỡ: Mỗi ngày lấy từ 10-15 quả sắc với nước uống, hoặc có thể ăn trực tiếp từ 5-7 ngày.
• Chữa mỡ máu cao, huyết áp cao: Dùng 15g táo mèo kết hợp với 15g lá sen sắc với nước uống như trà trong ngày.
• Tăng cường khả năng tiêu hóa: Táo mèo lấy 200g rửa sạch, bổ ra bỏ hạt, ngâm cùng 300ml rượu trắng (mỗi ngày lắc bình 1 lần). Ngâm được 7 ngày là có thể dùng được. Mỗi ngày 2 lần, mỗi lần lấy từ 10-15ml uống. Uống hết phần rượu, phần trái táo trộn với đường để ăn dần.

Một số lưu ý về táo mèo khô

• Sử dụng nhiều loại quả này và trong thời gian dài có thể làm cơ thể giảm hụt lipit máu, nhất là đối với người đang có thai bởi vì lipit là chất đóng vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của thai nhi. Bên cạnh đó, nó còn chứa một số chất có tác dụng kích thích sự hứng phấn ở tử cung, gây co bóp và có thể dẫn tới sảy thai hoặc sinh non.
• Nếu ăn nhiều táo mèo có thể dẫn đến hao hí, tổn hại răng, những người gầy yếu, tiêu hóa kém, cơ thể suy yếu không nên dùng. Người bị bệnh dạ dày chỉ nên dùng táo mèo và các sản phẩm liên quan khi đã ăn no.
• Như chúng ta đã biết, lipit đóng vai trò rất quan trọng trong cấu tạo tinh trùng, nói cách khác mỡ máu giúp cơ thể tổng hợp các inositol, sorbitol, fructose,… là những chất cần để phục vụ cho việc sản xuất tinh dịch của tinh hoàn. Trong khi đó ăn nhiều táo mèo hoặc các sản phẩm liên quan có tác dụng giảm béo (giảm lipit) điều này có thể gây hại cho cơ thể hoặc làm giảm ham muốn tình dục nếu quá lạm dụng. Mặc dù chưa có nghiên cứu nào chứng minh điều này, nhưng đã có những lời nhận xét, phàn nàn của cánh mày râu về vấn đề này, chúng ta vẫn nên chú ý cẩn thận.